Voor mijn burn-out, had ik best veel pratende mensen om mij heen. Zowel op mijn werk (docent), als privé maar ook bij mijn hardloopgroepje, werd er veel gepraat. Het resultaat was dat ik erg op de hoogte was van wat er zoal met iedereen aan de hand was.
Mensen vertelden dat ze makkelijk bij mij terecht konden en dat ze het gevoel hadden dat ze ook veel persoonlijke zaken met mij konden delen. Voor sommige mensen was ik een soort dr. Phill, een plek waar je je verhaal kwijt kon.
Voor de burn-out was dat geen probleem. Ik vond dat best gezellig. Het had iets sociaals, mensen kwamen voor een praatje of gewoon zomaar om te kletsen bij mij langs. Omgedraaid zocht ik ook mensen op, om mee te kletsen. Bij de koffieautomaat in de gang, in de personeelskamer, op het rugbyveld van onze zoon, enz.
Tijdens de burn-out veranderde dat. Ik kon er helemaal niet meer zo goed tegen. Ik vond het zelfs vervelend en vermoeiend. Praten en vooral luisteren bleek ineens enorm belastend te zijn. Ik moest goed opletten wat er werd gezegd en vaak moest/ wilde ik iets terugzeggen. Waarna er weer iets nieuws gezegd werd. Het werd helemaal vermoeiend als meerdere mensen door elkaar gingen praten, dat was niet te volgen.
Ook vond ik de meeste gesprekken veel te lang, luidruchtig en zinloos. Dat was dus niet alleen vermoeiend, maar ik ging me ook zitten ergeren.
Als laatste merkte ik dat veel gesprekken mij niet loslieten. Als mensen mij iets vertelden, dan had ik vaak de behoefte om daar iets mee te doen. Of dat ik daar een mening over had, plaatsvervangend boos, geïrriteerd, noem maar op. Dus ik zat ook nog met een vervelend gevoel te kijken.
Eigen ervaring
Als mensen op bezoek kwamen dan kon ik dat maar kort volhouden. Vaak trok ik me dan na 10/ 15 minuten terug. Ook tv-programma’s vond ik belastend. De hele tijd nieuws, praatprogramma’s, zowel op radio als tv, dat trok ik niet.
De teamvergaderingen en overleggen waren enorm belastend. Ze duurden veel te lang en constant waren mensen aan het woord, hadden een mening, vonden er wat van. Vreselijk.
Ik ben zelfs een keer weggegaan uit de vergadering, met de mededeling: ik trek dit nu even niet. Gewoon uit zelfbescherming.
Ook bedacht ik me steeds vaker: waarom vertel je mij dit eigenlijk, wat kan mij het schelen en ben ik de enige aan wie je dit vertelt of zijn er meer mensen, praat je ook over mij bij anderen…?
Dus de praatpaal (die ik kennelijk was geworden), waar iedereen zomaar tegen begon te praten, die werkte niet meer.
Met deze nieuwe situatie moest ik leren omgaan, hoe dat is gegaan, dat beschrijf ik hieronder.
SAMEN
De burn-out was nog steeds nieuw voor mij en de grenzen van wat ik kon, moest ik ook hier opnieuw vaststellen. Immers ik had op dat moment geen energie meer en het beetje energie dat ik nog had, wilde ik voor mezelf houden. Ik wilde geen energie geven aan zinloze gesprekken met andere mensen.
Toch ontkwam ik er niet aan om gesprekken te voeren en mensen te spreken. Maar dat ging best vaak fout. Dat ik het gewoon niet trok.
Samen met mijn psycholoog en mijn vrouw ben ik gaan bekijken wat er niet goed ging. Waar de belasting zat en waarom ik daar last van had.
Ik ben daarvoor, heel simpel, gesprekken bewust gaan analyseren. Dan ging ik op mijn burn-out kamertje zitten en probeerde te zien wat er misging. Daarbij heb ik een schema gemaakt (hieronder), dat ik daarvoor gebruikte. Met eigenlijk drie thema’s:
Hieronder heb ik het schema ingevuld, zoals ik dat ervoer, na een gesprek.
Wat Irriteert | Waarom irriteert het | Wat precies |
Praten op zich
| – stem geluid – hardheid – duur – accent – intonatie – snelheid – onvolledig Nederlands – enz. | – onprettig – te hard/te zacht – veel te lang – praat Nederlands – verkeerd – kan het niet volgen – te irritant |
Inhoud/soort
| – roddelen – negatieve – klagen – oordelen – liegen – overdrijven – aanstellen – enz. | – wat kan mij het schelen – kost energie – kost energie – vermoeiend – klopt niet wat je zegt – stop daarmee – stop aub |
Bedoeling van het gesprek
| – mij te informeren – dumpplaats van andermans ellende – monoloog, diarree van woorden – gesprek – iets bewijzen – argument geven – reden geven of vragen – over zichzelf praten – enz.
| – is dit nuttig voor mij – is dit pleasen
– stop aub
– kan nuttig zijn – waarom zeg je dit? – hoezo? – ik heb vaak geen zin om hier over na te denken – Van Gaal 2.0 |
Hoeveelheid sprekers
| – eentje – meerdere – groepjes in een groep | – alle aandacht opgeëist – vlucht mogelijkheid – te ingewikkeld |
Tijdstip
| – ochtend, middag avond – onverwacht – aangekondigd
| – avond/middag NIET
– je overvalt me, STOP – lijkt fijn, Paniekopbouw
|
Soort
| – talkshow op tv – journaal – informatie programma’s – radio – vergadering – online meeting – bezoek – in een pauze – | – belastend – te veel info – te veel info
– te grappig en irritant – vermoeiend – te doen – afhankelijk van wie – niet doen |
Beschikbaarheid
| – altijd beschikbaar zijn voor andere – altijd maar klaarstaan voor anderen | – hiermee meteen stoppen. ook mensen dit afleren, ik ben niet meer beschikbaar |
Spreker zelf
| – stinkt uit de mond – ruikt naar zweet – komt te dicht bij – heeft eten tussen de tanden – enz | – vies – vies – smerig – smerig |
Wat het gesprek met me doet
| – boos – vind het dom – had een andere weg gekozen – vind het erg – enz. | – andermans ellende – irritatie – oordeel
– andermans ellende |
Waar is het
| – Amsterdam
– kroeg
| – helemaal naartoe rijden vanuit Nijmegen – zijn veel prikkels |
Met wie
| – goede vrienden – irritante mensen – mijn gevoel (gezonde omgeving) | – geen probleem – belastend – belangrijk |
Door dit zo te doen, kreeg ik beter in beeld waar de irritaties zaten en wat er anders/ beter zou kunnen om dat te veranderen.
De schema heb ik hieronder in een link en onderaan de bladzijde toegevoegd. Je kunt hem downloaden, misschien helpt het jou.
Veel van de irritaties zaten in de hoek van het pleasen. Het feit dat mensen zo maar van alles bij mij kwamen dumpen, had ik zelf veroorzaakt. Ik moest nu grenzen gaan stellen aan het gekwek.
Daar zat de verandering!
VERANDEREN
Zoals hierboven beschreven zocht ik het gekwek ook op. Dus daar kon ik vrij snel mee stoppen. Ik ging de: personeelskamer, koffieautomaat, kantine van de rugbyclub gewoon vermijden op het moment dat er veel mensen kwamen. Ik pakte bijvoorbeeld voor de pauze snel een kop thee en ging dan alleen lunchen in mijn klaslokaal. In het begin een beetje vreemd, maar wel rustgevend.
Ik ging de inhoud van de gesprekken veranderen. Mensen die kwamen om te roddelen, negatief te spreken, klagen, zeuren, oordelen enz. ben ik gaan vermijden. Als ik wist dat ergens iemand was die dat deed, dan vermeed ik die persoon. Het mooie was dat deze mensen hun verhalen aan anderen gingen vertellen. Dus in een keer was ik niet meer geinformeerd. Dat was vreemd en ietwat alleenig, maar ook rustgevend.
Met mijn leidinggevend heb ik dit besproken. Dat ik voor teamvergaderingen, overleggen e.d. nog niet klaar ben. Dat werd geaccepteerd en ik ben (nog steeds) regelmatig afwezig. Gewoon omdat het te belastend is.
Talkshows, radio gepraat enz. zijn erg makkelijk te beëindigen. Gewoon niet meer doen die talkshows. En op de radio alleen maar cd’s, Sky radio of Sublime FM want daar praten ze niet.
Als ik dan toch een gesprek moest voeren, probeerde ik de omstandigheden zo te creëren dat ik er het minste last van had. Van tevoren ging ik dan uitzoeken waar ik ruimte had, waar ik weg kon, waar de noodrem zit, wie mij kon helpen enz.
GROEIEN
Eigenlijk ontstonden er twee bewegingen. Enerzijds stopte ik met een groot deel van het gekwek om mij heen. Ik bouwde het bewust af en zorgde ervoor dat ik er zo min mogelijk mee in aanraking kwam. Als het dan toch een keer moest dan zoveel mogelijk op mijn voorwaarden
Anderzijds begon ik de rust en stilte die dat opleverde te waarderen. Ik merkte dat ik prima alleen kon zijn. Dat ik andere mensen veel minder nodig had dan ik dacht.
Ik ben alleen zijn bewust gaan opzoeken. Zo fiets ik alleen van en naar mijn werk, wandel ik af en toe alleen door de buurt, pauzeer ik alleen, zit ik ’s avonds alleen in mijn burn-out kamer enz.
Door deze keuzes te maken, kreeg ik een meer uitgebalanceerde verhouding met het gepraat in mijn omgeving en mijn behoeften. Ik kwam steeds dichter bij mijzelf uit.
VERTROUWEN
Door de keuzes die ik maakte, zochten mensen mij minder op en zocht ik hen ook minder op. Daardoor heb ik van sommige mensen een beetje afscheid genomen. Helaas was ik voor hen niet meer dan een plek om je verhaal te doen. Eigenlijk voorzag ik in hun behoeften i.p.v. mijn eigen. Een gezonde omgeving?
Toch ben ik blij dat ik het gedaan heb. Het opzoeken van de stilte vond ik in het begin een beetje spannend, maar bleek een perfecte plek te zijn om mij op te laden. Ik begreep ook in een keer de titel: Sound of Silence van Simon and Garfunkel. Bewust het geluid van de stilte zoeken/ervaren.
Door deze stilte te zoeken in combinatie met afgestemd praten, heb ik er behoorlijk vertrouwen in dat dit goed komt. Dat ik in balans kom en hopelijk blijf.
Wat is positief?
Weggaan uit een gesprek was een ijzersterke actie om voor mezelf te kiezen. Ik voelde dat het niet goed ging en ik stapte uit de situatie.
Door dit te gaan analyseren kreeg ik handvatten die mij verder hebben geholpen. Ik wens je toe dat dit voor jou ook geldt
Tips:
Houd moet het komt goed!!
Als je gaat merken dat pratende mensen belastend zijn, dan ga je daarnaar handelen. Je gaat ze vermijden of proberen de gesprekken zo kort mogelijk te houden.
Eigenlijk ben je dan jouw omgeving aan het afstemmen op jouw behoeften en dat is ook een verandering t.o.v. voor de burn-out.
Dat is echt anders dan voor de burn-out maar past beter. Misschien ook bij jou!!
Probeer het uit en misschien helpt het jou.